x.1.2 Zelfbeeld

Het belang van het theoretisch, wetenschappelijk kader van de benadering is dat het gedrag van vrouwen en mannen met een grote mate van zekerheid kan worden voorspeld. Dit correleert met de opvatting daarover binnen de evolutiepsychologie. Het motivatieprofiel van het individu is een sterke constante in de sociale strategie van het individu waarvan de oorsprong vermoedelijk moet worden gezocht in de evolutie van de jagers-verzamelaars. De mogelijkheid gedrag te kunnen voorspellen bestaat niet alleen bij chimpansees maar onder vele verschillende soorten en is evolutionair wellicht zeer oud. De veronderstelling is dat coherent, stabiel gedrag bij de mens verder is geëvolueerd in de periode dat jagers-verzamelaars in hun sociale omgeving volledig op elkaar waren aangewezen. Daarbij was het van groot belang te kunnen inschatten wat de ander van plan was in relatie tot een mogelijke samenwerking of competitie. Daartoe was de ontwikkeling van een zelfbewustzijn belangrijk. Een zelfbewustzijn bood de mogelijkheid het gedrag van anderen te simuleren om te kunnen begrijpen en te voorspellen wat iemand van plan was[1]. Dit simulatiesysteem bouwde vermoedelijk verder op het reeds lang bestaande proto-self bij vele soorten, waaronder de mens[2]. Het bestaan van een zelfbewustzijn om een vergelijking te kunnen maken met de intenties van anderen is ook neurologisch geconstateerd[3]. Het onderzoek bevestigde bovendien het verschil in het neurologische proces tussen individuen met een empatisch brein en een brein dat is afgestemd op het begrijpen en ontwikkelen van patronen en structuren[4]. Daarbij werd geconstateerd dat in het brein van empatische individuen een sterker simulatieproces plaats vond dan bij de systeemdenkers. Inderdaad kon ook neurologisch worden geconstateerd dat het brein van systeemdenkers meer berust op regelgevende processen[5].

 

Meer weten? Zie Profielen

[1] F. Focquaert & S. Platek, Social cognition and the evolution of self-awareness, 2007. p. 457-498; Gordon Gallup, Self-awareness and the emergence of mind in primates, 1982.

[2] Antonio Damasio, Self comes to mind: Constructing the conscious brain, 2010

[3] S. Platek et al., Where am I? The neurological correlates of self and other, 2004

[4] Baron-Cohen, The Essential Difference: Men, Women and the Extreme Male Brain, 2003

[5] F. Focquaert et al., Empathizing and systemizing cognitive traits in the sciences and humanities, 2010