2.7.1.1 Vanwaar een nieuwe visie?
Motieven spelen zich af in onze innerlijke wereld en doen vrijwel geheel onbewust hun werk. Dat staat in schril contrast met de heersende visie in de psychologie.
We lijen op de man die zijn huissleutels in het donker heeft verloren, maar in het licht van een straatlantaarn gaat zoeken. Er is dus sprake van een lastig dilemma: ons Verlichtingsdenken werpt een schaduw op onze innerlijke wereld. Gelukkig is er naast licht en donker een soort tussengebied dat penumbra wordt genoemd.
In dit boek richten we ons via het licht van de evolutieleer bewust op het schaduwpaleis van de motieven die ons drijven. We kijken op de eerste plaats naar onze grove motieven als diersoort en vervolgens op de meer verfijnde individuele motieven van de mens als individu.
Om als wetenschap te worden erkend, lag de nadruk de laatste eeuw op objectief waarneembare fenomenen en wetmatigheden. Bovendien heeft het object van onderzoek een steeds meer atomair karakter gekregen om aan internationale publicatie-eisen te kunnen voldoen. kleiner geworden....
In deze inleiding staan we stil bij de noodzaak om de huidige psychologie te vervangen door een betere en die noodzaak hangt, merwaardigerwijs, samen met het grote succes van de psychologie in het verleden. Als verklaringsmodel voor het gedrag van mensen biedt de psychologie inmiddels alweer ruim honderd jaar een gemeenschappelijk raakvlak voor de inrichting van de maatschappij. Psychologie is dan ook, in nauwe samenhang met de andere sociale wetenschappen, uitgegroeid tot een van de belangrijkste pijlers van onze huidige Westerse maatschapij. Om als gemeenschappelijk platform te kunnen dienen, moet de psychologie (onder andere) aan criteria voldoen als eenduidigheid en waarheidsgetrouwheid. Helaas is dat niet het geval:
- Qua eenduidigheid is de psychologie wel eens vergeleken met een ontplofte confettifabriek: zoveel psychologen, zoveel theorieen en tal van stromingen die onderling al decennialang een schoolstrijd voeren
- Qua aanspraak op de waarheid is de toestand niet veel beter: meer dan de helft van de experimenten kan niet worden gerepliceerd en de resultaten van beroemde studies blijken bij nader inzien niet zelden gemanipuleerd.
- Samenvattend kunnen we concluderen dat de psychologie in een voorwetenschappelijke staat verkeert, maar dat psychologische uitspraken desalniettemin als waarheden worden gebruikt. Blijkbaar kunnen we niet zonder en dus is het tijd voor een andere, een nieuwe psychologie/persoonlijkheidsleer.
Veelbelovend is evopsy want:
Zie Miller: Fear of fitness; nog bewerken
In essentie gaat het om:
The ideological problems with the fitness indicator theory of human evolution
The argument thus far has been, roughly:
- Some of our most distinctive mental traits (e.g. art, music, language, creativity, ideology) are hard to explain as survival adaptations
- Darwin’s process of sexual selection through mate choice can explain many traits in many species that are hard to explain as survival adaptations
- Sexual selection often produces “fitness indicators” – traits that advertise an individual’s genetic quality through conspicuous cost and precision
- Fitness indicators follow the “truth in advertising” logic of biological signaling theory, which is similar to theories of wealth-signaling and product-quality-signaling in economics, and theories of social-status-signaling in sociology
- Some human mental traits and cultural forms have already been analyzed as wealth-signals and status-signals, so it is not a great reach to consider them as possible fitness-signals as well
- Some human mental traits and cultural forms bear other hallmarks of sexual selection, so they may serve the same biological function (mate-attraction) as fitness-signals in other species
Om te begrijpen waarin die nieuwe verschilt van de oude, gaan we even een kleine tweehonderd jaar terug in de tijd. We verplaatsen ons naar Londen in 1838 om kennis te maken met een zekere Charles Darwin.
Meer weten? Zie Nieuwe persoonlijkheidsleer