x De moraal
Juist besluitvorming over besluitvorming dient moreel gezien bij uitstek lege artis plaats te vinden. Helaas wordt ook hier momenteel nogal eens tegen gezondigd, bijvoorbeeld doordat men uitgaat van verkeerde aannames en uitgangspunten als het over moralistisch gedrag gaat.
- Hoewel Darwin al wees op het belang van seksuele selectie werd vanuit een moralistisch kader gesuggeeerd dat de mens heeft zich juist had ontworsteld aan de dwang van seksuele besluitvorming dankzij zijn indrukwekkende culturele ontwikkeling
- Een dubieuze ontwikkeling vanuit moreel kader is de Nudge theorie, een systeem van de gedragseconomie dat in 2008 werd geïntroduceerd door Richard Thaler & Cass Sunsteen (Sanders et al., 2018; Rouyard et al., 2022; Thaler, 2018). Nudge is primair bedoeld als instrument om het individu of een groep mensen c.q. de bevolking te beïnvloeden en te verleiden tot bepaalde besluiten (Banerjee, 2021; Selinger & Whyte, 2011). Nudge wordt gepresenteerd als “…een vriendelijke manier van beïnvloeding op het terrein van politiek, marketing, opvoeding en persoonlijke ontwikkeling c.q. verbetering van ‘persoonlijke gezondheid, rijkdom en welzijn’ (Mullett, 2022)
- Het ontstaan van Nudging is gebaseerd op de veronderstelling dat de mens volgens een stimulus-response mechanisme handelt en irrationeel is
- Nudging wordt gepresenteerd als een effectieve manier om misbruik te voorkomen van menselijke eigenschappen zoals nieuwsgierigheid, vertrouwen, hebzucht, angst en onwetendheid. Echter, niet alleen is bewezen dat Nudge onbetrouwbaar en ineffectief is, maar bovendien onethisch en een achterhaalde versie van het eveneens ineffectieve en achterhaalde behaviorisme (Albladi & Weir, 2018; Algarni et al., 2017; Lin et al, 2017; Rhys Jones et al., 2014; Tooby & Cosmides, 1992)
- Desondanks heeft ook Nederland Nudge opgenomen als beleidsinstrument (Tiemeijer, WRR rapport, 2009, 2017), ondanks dat een ander, meer toepasselijk voorstel voorlag dat een evolutionaire benadering voorstelde (Buunk & Pollet, 2009, p. 239 e.v.).
Meer weten? Zie Legitimatie