1.02 Wat is sociale meerwaarde?
Het uitgangpunt hier is dat wij mensen onze keuzes altijd bepalen op basis van de verwachte sociale meerwaarde. We kiezen altijd die optie, dat product of die dienst die ons de meeste of beste kans geeft om succesvol te zijn binnen onze ‘eigen groep(en)’. Wat voor de definitie van succes geldt, geldt ook voor de definitie van eigen-groep(en). Wie of wat dat zijn, is niet alleen sterk cultuurafhankelijk, maar hangt ook samen met de levensfase. In de eerste jaren ligt de nadruk vanzelfsprekend op het gezin van herkomst en/of de familie. Later komen daar doorgaans vrienden en collega's bij. Maar ongeacht aan wie we onbewust denken bij het maken van onze keuzes, altijd en overal willen we iets betekenen voor de mensen die wij belangrijk vinden. Die groep of bubbel is letterlijk een select gezelschap dat voor ons als een soort innerlijk en moreel kompas fungeert.
Innerlijk kompas
Is dat overal en altijd het geval? Ja, altijd en overal want zo is ons brein nu eenmaal evolutionair geprogrammeerd. Om te begrijpen hoe dat komt, moeten we ver terug in de tijd, zo’n drie tot vijf miljoen jaar geleden. In die tijd waren onze verre voorouders nomaden die voor alles van elkaar afhankelijk waren. Het heeft even geduurd, maar dat leverde ons twee fundamentele erfenissen op:
- We werden een ultrasociale soort. Behalve bijen, termieten en nog zowat is er geen beestje zo sociaal als de mens, Bij alles wat we doen of denken is de ander altijd wel ergens in onze gedachten, zelfs bij masturbatie
- We hebben de wereld naar onze hand weten te zetten. Ondanks het gemis van vervaarlijke klauwen of tanden of de snelheid van het jachtluipaard, hebben we al samenwerkend zo’n beetje de hele wereld naar onze behoeften weten in te richten.
Aangezien deze twee factoren elkaar ook nog eens versterkten, meer samenwerking leidde tot nog socialere mensen en vice versa, kon de mens uitgroeien tot een uiterst succesvol groepsdier. Het gevolg is dat we ook nu nog al onze beslissingen laten leiden door het Noorden van ons innerlijk kompas: de verwachte sociale meerwaarde.
Meer weten? Zie Sociale meerwaarde