Inleiding

Iedereen kent ze wel, mensen met wie samenwerking een feestje is. Het geheel is meer dan de som der delen en alles lijkt vanzelf te gaan: het KLIKT! Maar niet alleen met mensen kunnen we een KLIK hebben. Ook sommige producten, diensten, kunst en niet te vergeten muziek kunnen ons boven onszelf doen uitstijgen. Bij een briljant idee, een spirituele of helende ervaring kunnen we zelfs letterlijk spreken van een KLIK met het hogere. In die zin is een KLIK misschien wel het meest zinvolle dat ons kan overkomen, een kostbare ervaring die de gewone nutswaarde verre overtreft. Het hebben van een KLIK is dan ook geen alledaagse ervaring. Het overkomt ons eigenlijk alleen in situaties waarin er echt iets op het spel staat en onze keuzes er echt toe doen. Dat kan zijn omdat het eindresultaat belangrijk is, bijvoorbeeld als we het juiste moeten kiezen uit verschillende opties. Het kan ook zijn dat we vooral moeten zorgen voor een zorgvuldig afwegingsproces. Ongeacht of het nubgaat om het resultaat, het proces of beide, steeds vaker staan we als mens voor situaties waarin de juiste keuze niet vanzelfsprekend is, maar er wel toe doet. We leven immers in een keuzemaatschappij. Het gevolg is wel dat we ook op onze keuzes worden beoordeeld of zelfs afgerekend. Of we dat nu prettig vinden of juist benauwend, we zijn onze keuzes! In onze visie is het hebben van een KLIK een geweldig, maar helaas sterk onderschat hulpmiddel om juist belangrijke en complexe beslissingen tot een goed einde te brengen. Die onderschatting is overigens niet zo vreemd want ons keuzeproces verloopt psychologisch gezien vrijwel geheel onbewust. Alleen het eindresultaat ervaren we bewust als een soort kick van de KLIK. 

Ons keuzegedrag is dus een soort psychologische ijsberg waarvan alleen het topje gevoelsmatig zichtbaar is. De bedoeling van dit boek is om ook de rest van de ijsberg, ons keuzegedrag en de eigenschappen die dat mogelijk maken, boven water te krijgen. Alleen op die manier kunnen we een KLIK als hulpmiddel inzetten en daarmee een hoop keuzestress en kiespijn verminderen of misschien zelfs voorkomen. We verdiepen ons dan ook eerst in de richting en werking van ons keuzegedrag, waarvan een KLIK het sluitstuk vormt. We laten zien dat die richting een steeds socialer karakter heeft gekregen, terwijl de werking bestaat uit een uiterst ingenieuze mix van impulsiviteit en beheersing. Dankzij dit keuzegedrag ontwikkelen kinderen zich vandaag de dag tot ultrasociale individuen. Vervolgens gaan we in op de toepassing van een KLIK als praktisch hulpmiddel bij belangrijke beslissingen. Omdat we een KLIK niet kunnen afdwingen, hebben we een stappenplan ontwikkeld om de kans daarop zo groot mogelijk te maken. Door deze methode toe te passen, kunnen professionals hun diensten verbeteren, maar de nadruk ligt op het inzichtelijk maken van ons keuzegedrag en een KLIK in het algemeen. 

We beseffen dat we met onze visie op de rol van het hebben van een KLIK nogal afwijken van de gangbare visie op ons keuzegedrag. Veel psychologen en vooral economen focussen hierbij op het bewust afwegen van plussen en minnen. Aangezien wij uitgaan van vooral onbewuste processen met een uiterst sociale inslag, lichten we de wetenschappelijke onderbouwing daarvoor aan het eind van dit boek nog even nader toe. Al met al komen de volgende vragen aan de orde:

Inhoudsopgave